چگونه در رابطه عاشقانه از احساسات کنترلگر و دستوری جلوگیری کنیم؟
احساسات کنترلگر و دستوری میتوانند به آرامی وارد یک رابطه عاشقانه شوند و به تدریج صمیمیت، اعتماد و احترام متقابل را از بین ببرند. این نوع احساسات، چه از جانب شما باشد و چه از طرف شریک عاطفیتان، میتواند رابطه را مسموم کرده و منجر به نارضایتی و جدایی شود. خوشبختانه، با آگاهی و تلاش میتوان از بروز چنین مشکلاتی پیشگیری کرد و یا در صورت وجود، آنها را برطرف نمود. 
- ✅
خودآگاهی:
ابتدا باید به احساسات و رفتارهای خودتان آگاه باشید. بررسی کنید آیا تمایل دارید شریک عاطفیتان را کنترل کنید یا نه. چه چیزی باعث این احساسات میشود؟ - ✅
ارتباط با صداقت:
با شریک عاطفیتان در مورد احساسات خود صحبت کنید. شفافیت و صداقت کلید حل بسیاری از مشکلات است. - ✅
مرزهای شخصی:
مرزهای خود را به وضوح مشخص کنید و به مرزهای شریک عاطفیتان احترام بگذارید. هر فردی حق دارد حریم خصوصی خود را داشته باشد. - ✅
اعتماد:
به شریک عاطفیتان اعتماد کنید. شک و تردید بیدلیل میتواند پایههای رابطه را سست کند. - ✅
احترام متقابل:
به نظرات، احساسات و تصمیمات شریک عاطفیتان احترام بگذارید، حتی اگر با آنها موافق نباشید. - ✅
پذیرش تفاوتها:
بپذیرید که شما و شریک عاطفیتان دو فرد متفاوت با نظرات و عقاید مختلف هستید. سعی نکنید او را به تصویر دلخواه خود تبدیل کنید. - ✅
کنترل خشم:
خشم خود را به طور سالم مدیریت کنید. به جای پرخاشگری، سعی کنید آرام بمانید و منطقی صحبت کنید. - ✅
مسئولیتپذیری:
مسئولیت اشتباهات خود را بپذیرید و از شریک عاطفیتان عذرخواهی کنید. - ✅
حمایت عاطفی:
در زمانهای سخت از شریک عاطفیتان حمایت کنید و به او نشان دهید که در کنارش هستید. - ✅
گوش دادن فعال:
هنگام صحبت کردن شریک عاطفیتان، با دقت گوش دهید و سعی کنید حرفهای او را درک کنید. - ✅
ابراز قدردانی:
به طور مرتب از شریک عاطفیتان قدردانی کنید و به او بگویید که چقدر برایتان ارزشمند است.
- ✅
وقت گذراندن با هم:
برای گذراندن وقت با کیفیت با شریک عاطفیتان وقت بگذارید و فعالیتهایی انجام دهید که هر دو از آن لذت میبرید. - ✅
رشد فردی:
روی رشد فردی خود تمرکز کنید و سعی کنید فرد بهتری باشید. - ✅
اجتناب از بازیهای روانی:
از بازیهای روانی مانند تحقیر، سرزنش، و مقایسه خودداری کنید. این بازیها باعث تخریب رابطه میشوند. - ✅
نه گفتن:
یاد بگیرید که در صورت لزوم به درخواستهای غیرمنطقی شریک عاطفیتان “نه” بگویید. - ✅
تمرکز بر حل مسئله:
به جای سرزنش کردن یکدیگر، روی حل مسائل و مشکلات رابطه تمرکز کنید. - ✅
ارزیابی مجدد:
به طور منظم رابطه خود را ارزیابی کنید و ببینید آیا نیاز به تغییراتی وجود دارد یا خیر. - ✅
رها کردن:
اگر تمام تلاشهای شما برای بهبود رابطه بینتیجه ماند، شاید بهتر باشد رابطه را رها کنید.
این نکات تنها یک راهنما هستند و ممکن است در شرایط خاص نیاز به رویکردهای متفاوتی باشد. مهمترین چیز این است که با آگاهی، صداقت و احترام متقابل با شریک عاطفیتان رفتار کنید.
جلوگیری از احساسات کنترلگر و دستوری در رابطه عاشقانه: 19 نکته کلیدی
1. خودآگاهی را تمرین کنید
اولین قدم برای جلوگیری از رفتارهای کنترلگر، شناخت و آگاهی از احساسات و انگیزههای خودتان است.چرا میخواهید طرف مقابلتان را کنترل کنید؟چه ترسهایی پشت این رفتار وجود دارد؟به احساسات خود توجه کنید.آیا احساس حسادت، ناامنی یا ترس دارید؟این احساسات اغلب ریشه در گذشته شما دارند و میتوانند باعث رفتارهای کنترلگر شوند.مثال: به جای فکر کردن به اینکه “نباید با فلانی حرف بزند”، فکر کنید به اینکه “من از اینکه او با فلانی حرف میزند چه احساسی دارم؟چرا این حس را دارم؟” به احساساتتان برچسب بزنید و آنها را بپذیرید.
گفتن اینکه “من حسود هستم” اولین قدم برای غلبه بر این حس و جلوگیری از رفتارهای کنترلگر ناشی از آن است.
به این فکر کنید که چه چیزی باعث میشود شما احساس ناامنی کنید و سعی کنید این ناامنیها را به صورت مستقیم و بدون سرزنش با شریک زندگی خود در میان بگذارید.
2. ارتباط موثر را یاد بگیرید
ارتباط موثر کلید یک رابطه سالم است.به جای اینکه به طرف مقابل دستور بدهید یا او را متهم کنید، احساسات و نیازهای خود را به طور واضح و محترمانه بیان کنید.از جملات “من” استفاده کنید.به جای گفتن “تو همیشه دیر میکنی”، بگویید “من وقتی دیر میرسی نگران میشوم.” به حرفهای طرف مقابل گوش دهید و سعی کنید دیدگاه او را درک کنید.همدلی و درک متقابل از بروز بسیاری از اختلافات جلوگیری میکند.
سوال بپرسید.اگر چیزی را متوجه نشدید، از طرف مقابل بخواهید که آن را توضیح دهد.این کار نشان میدهد که به او اهمیت میدهید و میخواهید او را درک کنید.
از سرزنش، تحقیر و تهدید خودداری کنید.
این رفتارها باعث ایجاد ترس و ناراحتی در طرف مقابل میشوند و ارتباط را خراب میکنند.روی راهحلها تمرکز کنید.به جای اینکه روی مشکلات تمرکز کنید، با هم به دنبال راهحلهایی باشید که برای هر دو طرف قابل قبول باشد.به زبان بدن خود توجه کنید.تماس چشمی برقرار کنید، لبخند بزنید و حالت بدنی باز و صمیمی داشته باشید.
3. مرزهای سالم تعیین کنید
مرزهای خود را به طور واضح و قاطعانه بیان کنید. چه رفتارهایی را نمیپذیرید؟ چه انتظاراتی از طرف مقابل دارید؟ به مرزهای طرف مقابل احترام بگذارید. هر فردی حق دارد مرزهای خود را داشته باشد و شما باید به این مرزها احترام بگذارید. اگر طرف مقابل از مرزهای شما عبور کرد، با او صحبت کنید و از او بخواهید که به مرزهای شما احترام بگذارد. مرزها را به صورت پیوسته مرور کنید. نیازهای شما و طرف مقابل ممکن است با گذشت زمان تغییر کنند. پس، باید مرزهای خود را به صورت پیوسته مرور کنید و در صورت نیاز آنها را تغییر دهید. مثال: اگر نیاز دارید که هر روز زمانی را به تنهایی بگذرانید، این موضوع را به طرف مقابل اطلاع دهید و از او بخواهید که به این نیاز شما احترام بگذارد.
4. اعتماد را تقویت کنید
اعتماد، پایه و اساس هر رابطه سالمی است. بدون اعتماد، احساسات کنترلگر و دستوری به راحتی میتوانند در رابطه ریشه بدوانند. صادق و شفاف باشید. دروغ و پنهانکاری اعتماد را از بین میبرند. به وعدههای خود عمل کنید. اگر قولی دادید، حتماً به آن عمل کنید. در مواقع سخت در کنار طرف مقابل باشید. حمایت و همدلی در زمانهای دشوار اعتماد را تقویت میکند. 
درباره ترسها و ناامنیهای خود با طرف مقابل صحبت کنید. این کار به او نشان میدهد که به او اعتماد دارید و میخواهید با او صادق باشید. به طرف مقابل فرصت دهید تا اعتماد شما را جلب کند. بازسازی اعتماد زمان میبرد، اما ارزشش را دارد. از رفتارهای شکاکانه و تجسسآمیز خودداری کنید. این رفتارها فقط باعث ایجاد تنش و ناراحتی میشوند.
5. استقلال فردی را حفظ کنید
حتی در یک رابطه عاشقانه، باید استقلال فردی خود را حفظ کنید. این به معنای داشتن علایق، دوستان و فعالیتهای جداگانه است. از وابستگی بیش از حد به طرف مقابل خودداری کنید. وابستگی بیش از حد میتواند باعث ایجاد رفتارهای کنترلگر شود. استقلال مالی داشته باشید. وابستگی مالی میتواند باعث ایجاد رفتارهای کنترلگر شود.
6. به حریم خصوصی یکدیگر احترام بگذارید
هر فردی حق دارد حریم خصوصی داشته باشد. این به معنای داشتن فضای شخصی، اطلاعات شخصی و ارتباطات شخصی است که نمیخواهد با دیگران به اشتراک بگذارد. بدون اجازه به تلفن همراه، رایانه یا سایر وسایل شخصی طرف مقابل دست نزنید. پیامها و ایمیلهای شخصی طرف مقابل را نخوانید. به مکالمات خصوصی طرف مقابل گوش ندهید. در مورد مسائل خصوصی طرف مقابل با دیگران صحبت نکنید. به انتخابهای طرف مقابل احترام بگذارید، حتی اگر با آنها موافق نیستید.
7. قدردانی و تشکر را فراموش نکنید
قدردانی و تشکر از کارهای کوچک و بزرگ طرف مقابل، به او نشان میدهد که او را قدر میدانید و از او سپاسگزار هستید. این کار باعث تقویت رابطه و کاهش احساسات منفی میشود. به طور منظم از طرف مقابل تشکر کنید. برای کارهایی که انجام میدهد، برای حمایتهایی که میکند و برای حضورش در زندگیتان سپاسگزار باشید. قدردانی خود را به صورت کلامی و غیرکلامی ابراز کنید. یک لبخند، یک آغوش یا یک یادداشت عاشقانه میتواند تاثیر زیادی داشته باشد. به نقاط قوت و ویژگیهای مثبت طرف مقابل توجه کنید و آنها را تحسین کنید. از طرف مقابل برای اشتباهات خود عذرخواهی کنید و سعی کنید آنها را جبران کنید. به نقاط قوت و ویژگیهای مثبت طرف مقابل توجه کنید و آنها را تحسین کنید.
8. در مورد انتظارات خود صحبت کنید
بسیاری از مشکلات در روابط ناشی از انتظارات غیرواقعی یا ناگفته است.با طرف مقابل در مورد انتظارات خود از رابطه، از جمله انتظارات عاطفی، جنسی، مالی و غیره صحبت کنید.
انتظارات خود را به طور واضح و واقعبینانه بیان کنید.از کلیگویی و ابهام خودداری کنید.به انتظارات طرف مقابل گوش دهید و سعی کنید آنها را درک کنید.در مورد انتظاراتی که با آنها موافق نیستید، صحبت کنید و به دنبال راهحلی باشید که برای هر دو طرف قابل قبول باشد.انتظارات خود را با گذشت زمان تغییر دهید.نیازها و انتظارات شما و طرف مقابل ممکن است با گذشت زمان تغییر کنند.
پس، باید به طور منظم در مورد انتظارات خود صحبت کنید و در صورت نیاز آنها را تغییر دهید.
مثال: اگر انتظار دارید که طرف مقابل هر روز به شما زنگ بزند، این موضوع را به او اطلاع دهید و دلیل این انتظار را برایش توضیح دهید.
9. به دنبال کمک حرفهای باشید
درمان زوجی میتواند به شما و طرف مقابل کمک کند تا مشکلات رابطه خود را حل کنید و ارتباط خود را تقویت کنید. از درخواست کمک نترسید. بسیاری از افراد در روابط خود با مشکلاتی روبرو میشوند و کمک گرفتن میتواند بهترین راه برای حل این مشکلات باشد.
10. مدیریت خشم را یاد بگیرید
نشانههای اولیه خشم را بشناسید. قبل از اینکه خشم شما از کنترل خارج شود، سعی کنید نشانههای اولیه آن را شناسایی کنید، مانند تپش قلب، تنفس سریع و عرق کردن. از موقعیتهایی که باعث خشم شما میشوند، دوری کنید. اگر میدانید که یک موقعیت خاص باعث خشم شما میشود، سعی کنید از آن دوری کنید یا برای مواجهه با آن آماده شوید. به جای واکنش نشان دادن، کمی صبر کنید. قبل از اینکه حرفی بزنید یا کاری انجام دهید، کمی صبر کنید و به این فکر کنید که چه تاثیری خواهد داشت. به طور سالم خشم خود را ابراز کنید. به جای سرزنش، تحقیر یا تهدید طرف مقابل، احساسات خود را به طور واضح و محترمانه بیان کنید. در صورت نیاز از کمک حرفهای استفاده کنید. اگر نمیتوانید به تنهایی خشم خود را کنترل کنید، به دنبال کمک حرفهای باشید.
11. همدلی را تمرین کنید
به حرفهای طرف مقابل گوش دهید و سعی کنید احساسات او را درک کنید. خودتان را جای طرف مقابل بگذارید و به این فکر کنید که او چه احساسی دارد. به زبان بدن طرف مقابل توجه کنید. زبان بدن میتواند اطلاعات زیادی در مورد احساسات او به شما بدهد. سوال بپرسید. اگر مطمئن نیستید که طرف مقابل چه احساسی دارد، از او سوال بپرسید. همدلی خود را به طرف مقابل نشان دهید. با گفتن جملاتی مانند “میفهمم که چه احساسی داری” یا “متاسفم که این اتفاق برایت افتاد” همدلی خود را به طرف مقابل نشان دهید.
12. از مقایسه خودداری کنید
مقایسه خود با دیگران یا رابطه خود با روابط دیگران، میتواند باعث ایجاد حسادت، ناامنی و رفتارهای کنترلگر شود. به جای مقایسه، روی نقاط قوت و ویژگیهای مثبت خود و رابطهتان تمرکز کنید. به این فکر کنید که چه چیزی در رابطه شما خاص و منحصر به فرد است. از مقایسه ظاهر، ثروت یا موفقیت خود با دیگران خودداری کنید. به جای حسادت به روابط دیگران، از آنها درس بگیرید. روی اهداف و ارزشهای خود تمرکز کنید و سعی کنید بهترین نسخه خودتان باشید. از شبکههای اجتماعی به طور متعادل استفاده کنید. دیدن تصاویر و پستهای دیگران میتواند باعث ایجاد حسادت و ناامنی شود.
13. روی جنبههای مثبت رابطه تمرکز کنید
به جای تمرکز بر نقاط ضعف و مشکلات، روی جنبههای مثبت و نقاط قوت رابطه خود تمرکز کنید. این کار باعث افزایش شادی و رضایت در رابطه میشود و از رفتارهای کنترلگر جلوگیری میکند. 
لیستی از تمام چیزهایی که در رابطه خود دوست دارید تهیه کنید. به طور منظم به یادآوری خاطرات خوب و لحظات شاد رابطه خود بپردازید. از طرف مقابل برای کارهای مثبتی که انجام میدهد، تشکر کنید. به دنبال راههایی برای افزایش صمیمیت و نزدیکی در رابطه خود باشید. به دنبال فعالیتهایی باشید که هر دو از آنها لذت میبرید و با هم انجام دهید.
14. مسئولیت احساسات خود را بپذیرید
به جای گفتن “تو من را عصبانی میکنی”، بگویید “من وقتی این کار را انجام میدهی عصبانی میشوم”. سعی کنید ریشههای احساسات خود را شناسایی کنید. به جای واکنش نشان دادن، کمی صبر کنید و به این فکر کنید که چگونه میتوانید به طور سالمتر احساسات خود را ابراز کنید. در صورت نیاز از کمک حرفهای استفاده کنید. به این فکر کنید که چه عواملی در زندگی شما باعث ایجاد استرس و ناامنی میشوند و سعی کنید آنها را کاهش دهید.
15. به نیازهای خود توجه کنید
زمانی را به انجام فعالیتهایی که از آنها لذت میبرید، اختصاص دهید. به سلامت جسمی و روحی خود توجه کنید. با دوستان و خانواده خود وقت بگذرانید. اهداف شخصی خود را دنبال کنید. اگر احساس میکنید که نیازهای شما در رابطه برآورده نمیشوند، با طرف مقابل صحبت کنید و از او بخواهید که به نیازهای شما نیز توجه کند.
16. صبور باشید
از خودتان انتظار نداشته باشید که یک شبه تغییر کنید. به خودتان پاداش دهید برای پیشرفتهایی که میکنید. در صورت لزوم از کمک حرفهای استفاده کنید. اگر اشتباه کردید، خودتان را ببخشید و دوباره تلاش کنید. به این فکر کنید که چرا میخواهید تغییر کنید و چه فوایدی برای شما و رابطه شما خواهد داشت.
17. از رفتارهای کنترلگر در گذشته درس بگیرید
با خودتان صادق باشید و سعی کنید ریشههای رفتارهای کنترلگر خود را شناسایی کنید. به این فکر کنید که رفتارهای کنترلگر شما چه تاثیری بر طرف مقابل داشته است. از طرف مقابل برای رفتارهای کنترلگر خود عذرخواهی کنید. تصمیم بگیرید که دیگر رفتارهای کنترلگر را تکرار نکنید. در صورت نیاز از کمک حرفهای استفاده کنید.
18. به یکدیگر فضا بدهید
حتی در صمیمیترین روابط هم، هر فردی به فضا و زمان تنهایی نیاز دارد. به یکدیگر فضا بدهید و به نیازهای فردی یکدیگر احترام بگذارید. این کار باعث میشود که هر دو احساس آرامش و استقلال داشته باشید و از رفتارهای کنترلگر جلوگیری شود. به علایق و سرگرمیهای خودتان ادامه دهید. با دوستان و خانواده خود وقت بگذرانید. زمانی را به تنهایی بگذرانید و به نیازهای شخصی خود توجه کنید. اگر احساس میکنید که نیاز به فضای بیشتری دارید، با طرف مقابل صحبت کنید و از او بخواهید که به این نیاز شما احترام بگذارد. به یکدیگر اجازه دهید که در مورد مسائل شخصی خود با دیگران صحبت کنید، بدون اینکه احساس کنید که باید همه چیز را با هم در میان بگذارید.
19. به یکدیگر اعتماد داشته باشید
اعتماد، پایه و اساس هر رابطه سالمی است. اگر به طرف مقابل اعتماد نداشته باشید، به احتمال زیاد رفتارهای کنترلگر از خود نشان خواهید داد. سعی کنید اعتماد خود را به طرف مقابل تقویت کنید و به او فرصت دهید تا ثابت کند که شایسته اعتماد شما است. به حرفهای طرف مقابل باور داشته باشید. به وعدههای طرف مقابل عمل کنید. در مواقع سخت در کنار طرف مقابل باشید. از رفتارهای شکاکانه و تجسسآمیز خودداری کنید. اگر اعتماد شما شکسته شده است، برای بازسازی آن تلاش کنید و به طرف مقابل فرصت دهید تا جبران کند. به این فکر کنید که چرا به طرف مقابل اعتماد ندارید و چه کارهایی میتوانید برای تقویت اعتماد خود انجام دهید.
